– Sabri Çelik başkanlığındaki Merkez Hakem Kurulu ile Lale Orta başkanlığındaki 1 Merkez Hakem Kurulu arasındaki farklar neler?
FIRAT AYDINUS: ÖZKALFA VE ABAY’IN AĞABEY-KARDEŞ DİYALOĞU KURMASI SAĞLANMALI
Yeni MHK’nın ilk seminerinde samimi yaklaşımı, içten kurulan diyalog hakemler açısından en dikkat çekici noktalar. Bu çok basit görülebilir ama inanın hakemlerin MHK’ya bakışı açısından çok önemli. İlk hafta maçlarındaki başarı bunun yansımasıydı… 2. haftadaki performans düşüklüğü aşamasında ise toparlanma sürecinde hem MHK’nın hem de hakemlerin şansı olan Tolga Özkalfa ve Süleyman Abay gibi jenerasyon olarak hakemlere yakın isimlerin varlığı büyük etken. MHK Başkanı’na tavsiyem Özkalfa ile Abay’ın hakemlerle iletişimlerini, ağabey-kardeş diyaloğunu oluşturacak ortamları sağlaması. “Her şeyi ben bilirim, benim istediğim gibi olacak” düşüncesinden vazgeçilmeli.
MURAT FEVZİ TANIRLI: SABRİ ÇELİK BAŞKANLIĞINDAKİ MHK ‘KOBAY’ STATÜSÜNDE KALDI
Son 23 yılda 18. Merkez Hakem Kurulu görevde Türkiye’de Merkez Hakem Kurulu’nun ömrü yaklaşık 1 sene. İsimler üzerinden değil, sistem üzerinden sağlıklı yapılanmayı, Avrupa ülkelerindeki uzun soluklu ve profesyonel yapıyı arzuluyoruz. Sorunun cevabı MHK’larda değil, TFF’nin yaklaşım farkında saklı. Sabri Çelik başkanlığındaki kurul, “kobay” statüsünde kaldı. TFF’nin dünyada benzeri olmayan uygulamaları denediği süreç yaşandı. Lale Orta MHK’sında ise TFF’nin sakıncaları artan fantezilerinden vazgeçtiği yeni dönem başladı. VAR kadro kısıtlaması kalktı, hakemlerin en azından bir yardımcısını ekip uyumu olarak seçmesine fırsat tanındı, üst üste tecrübeli isimlerin atanmasından anlıyoruz ki yapay zekaya müdahale edildi.
2- 8 Mart hakem operasyonunun ilk yılı geride kaldı. O dönem camiayı karıştıran ve hakemliği ateşe atanlar için bugün neler söylersiniz?
FIRAT AYDINUS: KARARDA ROLÜ OLANLARIN ŞU AN FUTBOL CAMİASINDA ESAMİSİ OKUNMUYOR
“1 saniye bile beklemeye tahammülümüz yoktu” denip alınan kararda rolü olan kulüp, TFF ve MHK mensuplarının şu an Futbol camiasında esamisi okunmuyor. Ancak dönemin MHK’sı hiç unutulmayacak. Karara sert tepki veren Lale Orta 8 Mart’a imza atan MHK üyelerini net bir tavırla kınamıştı. O günün kara lekesinde izi bulunanlardan bazıları halen başkanlık yaptığınız camiada görev alıyor sayın Orta. MHK’nın 8 Mart‘ta semineri yapması ironi de olsa bazılarına gereken mesajı vermiştir. En büyük mağdurlardan Cüneyt Çakır’ın dışarıda kalmış veya camiada görevli bazı isimleri unutacağını sanmıyorum.
MURAT FEVZİ TANIRLI: ‘BAZI HAKEMLER KENDİNİ KURULUN ÜSTÜNDE GÖRÜYOR’ DENDİ, İÇİ DOLMADI
O döneme dair akıllarda neler kaldı? Somut gerekçelerin açıklanamaması ve altı doldurulamayan ‘bazı hakemler kendini kurulun üstünde görüyor’ cümlesi… Dönemin MHK Başkanı Ferhat Gündoğdu’nun gözümüzün içine bakarak ‘karardan TFF başkanı dahil hiçbir yöneticinin, Elleray’in, hatta bazı MHK üyelerinin haberi bile olmadığı’ komedisi… “Her şeyi açıklayacağım” diye TV’ye çıkan MHK Başkanı ve başkan vekilinin hiçbir şey söylemeden yayınları tamamlaması. Hakemleri, Türk futbolunun 1 numaralı sorunu göstermeye çalışan zihniyetlere vurulmuş hukuk darbesinin unutulmayacak günüdür 8 Mart.
– Bizde de, Avrupa’nın büyük liglerinde de inanılmaz VAR hataları yaşanıyor. Sorun hala VAR’a adaptasyon mu yoksa hakemlerin standartsızlığı mı?
FIRAT AYDINUS: KALİTE VE TECRÜBE ADINA TAŞLARIN YERİNE OTURMASI İÇİN ZAMAN GEREK
Hakemlerin görev aldıkları kadroda minimum 5-10 yıl aralığında iyice pişmesi gerekir ki hakemlik yetisine deneyim faktörünü katabilsin, gelişebilsin. VAR hakemliğinde kadrodaki hakemlerin tecrübesinin belli seviyeye gelebilmesi için zaman çok önemli. Futbola entegresi on yılı doldurmamış VAR’da yapılandırma ve hakem-VAR ilişkileri tam oturmadı. Görev ve protokol yaklaşımları her sezon değişkenlik gösteriyor. Uluslararası pencereden baktığımızda bizdeki en önemli farklılıklar VAR odasında ‘uzatma sürelerinin tutulması’ ve Süper Lig’de toplu itirazların raporlanması. Bu da gösteriyor ki kalite ve tecrübe adına taşların yerli yerine oturması için zamana ihtiyaç var
MURAT FEVZİ TANIRLI: ADAPTASYON SORUNU DEMEK GÖREVİ LAYIKIYLA YAPANLARA HAKSIZLIK
VAR dünyamıza girdiğinden bu yana temel konumuz “IFAB protokolünün ne kadar uzağında veya yakınındayız?” Halbuki bu soru da evrensel. Çünkü İngiliz, Fransız, Alman, İtalyan ve İspanyol da aynı dertten mustarip. Lakin, çıta nerede tartışması dışında absürt hatalar da her ligde var. İngilizler, 3 hafta önce ‘VAR tarihinin en skandal haftası’ tanımını yaptı. Yanlış oyuncudan ofsayt çizildi, Brentford’un golünde net ofsayta bakılmadan maç başladı, kaleci gibi plonjon yapılan pozisyonda penaltı çalınmadı, VAR müdahaleyi unuttu gibi sayısız örnek var. Bu görüntüleri adaptasyonla olarak açıklamak, layıkıyla görev yapan VAR’lara haksızlık. Hakem kalitesi ve özen.
–Hakemlere toplu itirazda ortaya çıkan çirkinliği gidermek adına Avrupa’daki gibi sistem getirdik. AVAR rapor edecek ve kulüpler ceza alacaktı. Uygulanmaya başladığı ilk 2 maçta AVAR raporlarını kabul etmeyip ceza kesmeyen bir PFDK var.
FIRAT AYDINUS: HAKEM RAPORUNDA YAZILAN ÖNEMLİYSE İTİRAZDA AVAR KAYDI NEDEN ALIYOR?
Allah aşkına bari hakeminizi ateşe atmayın. Halil Umut Meler’in Diouf’a verdiği sarı kartta ve penaltıda toplu itiraz görüntüleri aşikar. AVAR, 4. hakeme raporu gönderiyor ve olayları belirtiyor ki PFDK’ya sevki oluyor. Ancak sonuç şaka gibi. Hakem seminerinde PFDK’dan bir yetkili bu talimat hakkında bilgilendirmiş. Ceza çıkmaması için ‘argüman eksikliği’ demiş. Rapor yazarken ‘uyarmama rağmen devam ettiler, ‘protesto amaçlı şekilde hareketleri maçın akışına mani oldu’ gibi eklemeler zorunlu diye belirtmiş. Eğer hakem raporunda yazılan önemliyse o zaman itirazda AVAR kaydı neden alıyor?
MURAT FEVZİ TANIRLI: BİZ OYNANAN ŞARTLARI DEĞİL HEP HAKEMİ DÜZELTMEYE ÇALIŞIYORUZ
Sezon başından bu yana periyodik olarak çirkin ve kötü tezahürat, taraftar olayları, stat düzensizlik cezaları başta olmak üzere maçlarımızı seyredilebilir hale getirebilmek için neler yapılabilir konusunda sıralamayı paylaşıyorum. Futbol kalitesini artırmak için önce oynanan şartlar güzelleştirilmeli. Biz ise hep hakemi düzeltmeye çalışıyoruz. AVAR’a rapor yazdırılmasını doğru bulmuyor olsam da maçlarımızdaki çirkinlikler bir nebze azalacak diye umutlanmıştım. Yanılmışım. Hala şu güzel toplu itiraz cezasında bile ‘yok ısrarla devam ederse, maçın akışını engellerse gibi yumuşatma peşindeyiz.
Haber Kaynağı: Spor Arena
